Qeveria shqiptare përballet me një faturë prej gati 180 milionë eurosh nga çështjet e humbura dhe ato në proces në arbitrazh ndërkombëtar, me biznese të ndryshme, sipas të dhënave të Ministrisë së Financave për fundin e vitit 2024.
Kjo shumë përfshin si detyrimet e mbetura për pagesë, ashtu edhe detyrimet kontigjente, të cilat mund të materializohen në të ardhmen nëse vendimet në proces rezultojnë të pafavorshme për shtetin.
Sipas tabelës zyrtare, nga kjo shumë, 69.4 milionë euro përfaqësojnë detyrime të mbetura për pagesë nga vendime të formës së prerë, të cilat ende nuk janë likuiduar dhe 110.5 milionë euro janë të kategorizuara si detyrime kontigjente, që rrjedhin nga procese gjyqësore të hapura në gjykata ndërkombëtare arbitrazhi dhe shënohen në raportet e financave publike si detyrime të mundshme, por nuk përfshihen drejtpërdrejt në borxhin publik derisa të ketë një vendim final.
Në detyrimin kontingjent përfshihet çështja “Hydro dhe të tjerë kundër Shqipërisë”, të sipërmarrësit italian Francesco Becchetti, që përfshin detyrimin me vlerë 108 mln euro për vendimin e “Hydro dhe të tjerë kundër Shqipërisë”, dhe 2 milionë euro kosto ligjore po për këtë çështje.
Financat ende e njohin këtë shumë si detyrim kontingjent, ku përfshihen detyrime të mundshme financiare që mund t’i ngarkohen shtetit shqiptar si rezultat i çështjeve të hapura në gjykatat e arbitrazhit ndërkombëtar, në rast se vendimi jepet në favor të palës paditëse kundër shtetit.
Detyrimi ndaj sipërmarrësit italian po njihet ende si potencial, ndonëse ky i fundit, pasi ftoi gjyqin me qeverinë shqiptare për një shumë prej 110 milionë eurosh, po synon mbledhjen e parave në llogaritë që shteti shqiptar ka jashtë kufijve, ku më kryesorja është llogaria e kompanisë shtetërore që menaxhon trafikun ajror, Albcontrol në Eurocontrol në Bruksel, e cila ka ngrirë që prej vitit 2021.
Shuma që Albcontrol, nuk ka arritur të arkëtojë për shkak të bllokimit të llogarive të saj në Eurocontrol, si rrjedhojë e konfliktit mes qeverisë shqiptare dhe investitorit italian, Francesco Becchetti, ka arritur në 10.5 miliardë lekë (rreth 105 milionë euro) në fund të vitit 2023, sipas të dhënave në raportin e saj vjetor, duke bërë që kompania të marrë hua nga shteti dhe kompanitë e tjera shtetërore në shumën prej 74 milionë eurosh.
Deri tani qeveria ka shpenzuar 6.7 milionë euro kosto ligjore për arbitrazhin ndaj “Hydro dhe të tjerë kundër Shqipërisë”, ku ka likuiduar vetëm gjysmën e tyre. Në prill 2023, Becchetti fiton përfundimisht Arbitrazhin me qeverinë shqiptare, pas një përplasjeje mes shtetit dhe investitorit në qershor të 2015-ës, kur u bllokuan asetet e Francesco Becchetti-t.
Pas Becchetti, detyrimi më i madh është për çështjen “Copri Actors” me kompaninë greke e cila fituar çështjen për konfliktin e ndërtimit të autostradës Tiranë-Elbasan, me faturë me vlerë rreth 42,4 mln euro, për të cilën nuk është paguar asgjë deri në fund të vitit 2024, ndonëse kjo shumë njihet si detyrim i mbetur nga vendimet e Arbitrazhit.
Për çështjen e humbur me kompaninë “Construzioni Dondi”, fatura është 13,4 mln euro për t’u paguar, për shkak të prishjes njëanshme të kontratës nga Agjencia Kombëtare e Ujësjellës-Kanalizimeve në vitin 2018, lidhur me një projekt për sistemin e kanalizimeve të Tiranës. Kjo shumë njihet si detyrim i mbetur nga vendimet e Arbitrazhit.
Fatura e katërt më e lartë është për arbitrazhin me “GBC Oil Company Ltd. v. Republika e Shqipërisë, Albpetrol”, pala shqiptare humbi ndaj GBC Oil, me një faturë prej 12.24 milionë eurosh. GBC Oil pretendoi se Shqipëria – përmes Ministrisë së Infrastrukturës e Energjisë, Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore (AKBN) dhe Albpetrol – shkelën një klauzolë stabiliteti fiskal në kontratat për tre fusha nafte (Gorisht-Kocul, Cakran-Mollaj, Ballsh-Hekal). Kjo shumë njihet si detyrim i mbetur nga vendimet e Arbitrazhit.
Në 2024-n qeveria pagoi vetëm 4.9 milionë euro për shpenzime ligjore
Totali i detyrimit fillestar për arbitrazhet ka qenë 206.8 milionë euro, sipas tabelës së Ministrisë së Financave, nga të cilat 79.5 milionë euro njihet si detyrim i faturuar. Nga kjo shumë totale janë likuiduar gjithsej 23.4 milionë euro, duke e zbritur detyrimin total në fund të 2024-s në 179.94 milionë euro.
Në vitin 2024 janë paguar vetëm 4.88 milionë euro, që kanë qenë për mbrojtje ligjore.
“Për 2024, vlera totale e kostove të paguara nga buxheti i shtetit në kuadër të: përfaqësimit ligjor, mbrojtjes sipas shkallëve së gjykimit, shpenzimeve gjyqësore apo të tjera lidhura me vendime të arbitrazhit ndërkombëtar, rezultoi në masën 495.7 milionë LEK”, sipas Ministrisë së Financave.
Më poshtë jepet tabloja e pagesave buxhetore, sipas institucioneve shtetërore përgjegjëse:
– Rreth 143.4 milionë LEK nga Ministria e Financave, për pagesën shërbimeve juridike dhe kostove të tjera ligjore për përfaqësimin dhe mbrojtjen e RSH në vendime të arbitrazhit ndërkombëtar.
– Rreth 223.0 milionë LEK nga Autoriteti Portual Durrës, për pagesën e shpenzimeve gjyqësore, kostove të tjera ligjore për përfaqësim dhe mbrojtje për çështje të arbitrazhit ndërkombëtar.
– Rreth 56.2 milionë LEK nga Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë, për pagesën e kostove ligjore dhe administrative, për përfaqësim dhe mbrojtje lidhur me vendime të arbitrazhit ndërkombëtar.
– Rreth 52.2 milionë LEK nga Albpetrol sh.a, për pagesën e shpenzimeve gjyqësore, kostove ligjore dhe administrative për përfaqësim dhe mbrojtje për çështje të arbitrazhit ndërkombëtar.
– Rreth 20.9 milionë LEK nga Ministria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural, për pagesën e kostove ligjore dhe administrative lidhur me një vendim të arbitrazhit ndërkombëtar” thuhet në relacionin e buxhetit faktit.
Ndërkohë për konfliktin me EMS Shipping dhe Durrës Kurum shtetit shqiptar i është dashur të paguajë vitin e shkuar rreth 2.2 milionë euro për mbrojtjen dhe kostot administrative. Në muajin gusht 2024 kompania gjermane “EMS Shipping & Trading GmbH” ndërpreu gjyqin e Arbitrazhit për kontratën e koncesionit për përpunimin e anijeve të mallrave rifuxho në Terminalin Lindor të Portit të Durrësit.
Në padinë e depozituar prej saj në muajin Prill 2023, për trajtim të pabarabartë dhe diskriminues të kontratës u kërkua 40 mln euro dëmshpërblim. Pavarësisht ndërprerjes së çështjes, shteti shqiptar është ngarkuar me kosto ligjore dhe administrative. /Monitor
Një sipërfaqe e madhe me shkurre dhe pisha është duke u djegur një zonën e fshatit të Zvërnecit.Zjarri ka renë në fillimisht anës rrugës, por era e fortë ka bërë që zjarri te përparoj më shpejtësi duke djegur dhjetëra pisha si dhe duke rrezikuar dy hotele që ndodhen në këtë zonë.
Forca zjarrëfikse si dhe banorë janë në terren për izolim e flakëve dhe shuarjen e tyre, por era e fortë vështirëson punën e zjarrëfikseve.
Shpenzimet buxhetore për programin e transportit rrugor parashikohet të pësojnë rritje gjatë 3 viteve të ardhshëm. Sipas programit buxhetor afatmesëm 2026-2028, për vitin 2025 fondet e buxhetit për financimin e këtij programi ishin 33.48 mld lekë, ndërsa për vitin 2026 parashikohet rritje me 2 mld lekë, duke arritur në 35.48 mld lekë.
Për vitin 2027 shpenzimet buxhetore për transportin rrugor parashikohet gjithashtu të rriten, duke shkuar në 37.95 mld lekë, ndërkohë që për vitin 2028 tendenca është në rënie në raport me 2027-ën, por në krahasim me vitin aktual shpenzimet parashikohen të jenë në rreth 36 mld lekë apo 2.6 mld lekë më shumë se viti aktual.
Sipas dokumentit, programi “Transporti Rrugor” synon të garantojë 3,522 kilometra rrugë të mirëmbajtura sipas standardeve kombëtare në të gjithë territorin gjatë periudhës 2026–2028. Brenda vitit 2026, parashikohet që 407 kilometra rrugë të jenë ndërtuar ose rehabilituar, sistemuar, asfaltuar dhe të pajisura me sinjalistikë rrugore.
Për periudhën afatmesme, qeveria parashikon që financimi për disa projekte rrugore të vijojë nga buxheti i shtetit, në përputhje me kontratat ekzistuese të formuluara sipas modeleve të miratuara të financimit. Konkretisht, bëhet fjalë për 3 kontratat e koncesionit për ndërtimin e Rrugës së Arbrit, të Rrugës Milot–Morinë dhe për rrugën Orikum – Dukat.
Gjithashtu, do të vijojë financimi për zgjerimin e superstradës Tiranë – Durrës dhe aksit Tiranë – Ndroq – Plepa, për segmentet Elbasan – Lekaj dhe Elbasan – Qafë Thanë, që janë pjesë të korridorit VIII, për rrugën Berat – Ballaban, si dhe për Bypass-in e Sarandës.
Qeveria ka vënë në dispozicion 5.5 milionë euro për mbështetjen e sektorit bujqësor gjatë vitit 2025 përmes skemës së Investimeve, duke zgjeruar ndjeshëm gamën e përfituesve të mundshëm.
Konkretisht, ky fond do të shkojë për investime për ndërtimin e serrave diellore të reja për perime, luleshtrydhe dhe rrush tavoline, përfshirë edhe instalimin e sistemit të ujitjes, me sipërfaqe minimale 0.2 ha dhe sipërfaqe maksimale 2 ha.
Masa e përfitimit të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se: 15 milionë lekë/ha për serrat e prodhimit të perimeve; 8 milionë lekë/ha për serrat e prodhimit të rrushit për tavolinë; 4 milionë lekë/ha për serrat (tunelet plastike) të prodhimit të luleshtrydheve.
Për mbjelljet e reja të pemëve frutore, ullinjve, agrumeve dhe vreshtave, financimi bëhet për sipërfaqe jo më pak se 0,5 ha dhe jo më shumë se 10 ha. Masa e përfitimit do të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 800 mijë lekë/ha.
Përfitojnë pagesë shtesë fermerët që instalojnë sistemet e ujitjes me pika. Masa e përfitimit do të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 250 mijë lekë/ha.
Për rrjetat për mbrojtjen e prodhimit nga breshëri në blloqet ekzistuese me pemë frutore, agrume dhe vreshta, masa e përfitimit të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 1.5 milionë lekë/ha. Financimi bëhet për sipërfaqe jo më pak se 1 ha dhe jo më shumë se 5 ha.
Për sistemet e ujitjes me pika në pemëtore, ullishte, agrume dhe vreshta ekzistuese, masa e përfitimit do të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 250 mijë lekë.
Ndërtimin e ambienteve të reja për mbarështimin e kafshëve dhe të stabilimenteve për rritjen e shpendëve, përfshirë pajisjet/sistemet e nevojshme, me kapacitet jo më pak se 10 lopë, jo më pak se 100 të imëta, jo më pak se 10 dosa dhe jo më pak se 10 mijë shpendë.
Masa e përfitimit do të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 15 milionë lekë për subjekt.
Mekanizimin dhe modernizimin e proceseve të punës në fermat bujqësore e blegtorale, masa e përfitimit të jetë në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 5 milionë lekë për subjekt.
Linja/makineri/pajisje për përpunimin, seleksionimin, paketimin dhe etiketimin e perime ve, frutave, rrushit dhe verës, ullirit dhe vajit të ullirit në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë se 7.5 milionë lekë për subjekt.
Investime në argotizëm dhe akuakulturën detare për koshat e rritjes së peshkut me një masë përfitimi në 50% të vlerës totale të faturave tatimore, por jo më shumë 15 milionë për subjekt.
Po ashtu vendimi përcakton se përfituesve të financimit nga masat e mbështetjes së investimeve pas lidhjes së kontratës, u paguhet paraprakisht deri në 30% të masës së financimit të kontraktuar, kundrejt garancisë së pagesës së lëshuar nga shoqëri sigurimi dhe/ose banka.
Një zjarr i fuqishëm ka përfshirë tokat djerrë dhe një parcelë me ullinj në vendin e quajtur pushimi i shoferit në Lushnje.
Erërat e forta kanë përshpejtuar përhapjen e flakëve, duke kërcënuar banesat e fshatit Krutje e Poshtme, që ndodhen shumë pranë zjarrit.
Në ndihmë të zjarrfikësve kanë dalë edhe banorët e zonës, të cilët po mbushin pompat me ujë dhe po ndihmojnë në shuarjen e flakëve për të parandaluar përhapjen e zjarrit drejt shtëpive. Policia, zjarrfikësit dhe komuniteti lokal po bashkëpunojnë ngushtë për të shmangur një katastrofë më të madhe.
Azmer Duleviç është larguar nga Lëvizja Shqipëria Bëhet. Duleviç, i cili kandidoi në Fier nën siglën e kësaj partie por nuk siguroi dot mandat, e ka bërë të ditur largimin përmes rrjeteve sociale, duke shkruar se bëhet fjalë për një zgjedhje personale, që reflekton një fazë të re të jetës së tij.
“Dua t’ju vë në dijeni se jam tërhequr nga angazhimi politik me Lëvizjen Shqipëria Bëhet. Kjo është një zgjedhje personale, që reflekton një fazë të re të jetës sime dhe dëshirën për të kontribuar ndryshe. Bashkë do të shihemi më të fortë! Ju falënderoj për çdo mbështetje dhe bashkëpunim!”, shkruan Duleviç.
Edhe me rinumërimin në Fier, Nisma Shqipëria Bëhet nuk arriti që të siguronte 519 vota
Duket se deri më tani Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike (AKSK) ka dështuar në bllokimin e mesazheve mashtruese me linqe të dyshimta, të kamufluara si Posta Shqiptare, ku synimi është vjedhja e të dhënave bankare të qytetarëve, për t’u grabitur më pas shumat e lekëve që kanë në llogaritë e tyre.
Ky fenomen ndodh prej disa vitesh, teksa kohët e fundit është bërë më shqetësues dhe më masiv, teksa sërish një mesazh i tillë në emër të Postës Shqiptare po u dërgohet sërish qytetarëve.
“Posta Shqiptare: Paketa ështëaktualisht në depo, por nuk mund të dorëzohet për shkak të të dhënave që mungojnë. Ju lutem kontrolloni dhe plotësoni adresën në faqen vijuese:
Ne ju rekomandojmë që ta kontrolloni sa më shpejt të jetë e mundur për të shmangur problemet.” – thuhet në mesazh.
Në të tilla raste, u bëhet apel qytetarëve që të mos klikojnë dhe të mos hapin linqet që dërgojnë hakerat, pasi synimi është vjedhja e të dhënave bankare.
Posta e Shiperise: Paketa eshtë aktualisht ne depo, por nuk mund te dorezohet per shkak te te dhenave ge mungojne. Ju lutemi kontrolloni dhe plotesoni adresën ne faqen vijuese: https://did.li/uRxx5?0pM=Ds1MhQ Ne ju rekomandome qe ta kontrolloni sa me shpejt te jete e mundur per te shmangur problem
