NASA ka zbuluar një planet misterioz ‘super-Tokë’ që duket se lëshon një sinjal të përsëritur nga 154 vite dritë larg.
Planeti, i quajtur TOI-1846 b, është pothuajse dyfishi i madhësisë së Tokës dhe katër herë më masiv. Ai rrotullohet rreth një ylli të vogël xhuxh të kuq të ftohtë çdo katër ditë dhe shkakton një rënie të çuditshme dhe të përsëritur në dritën e yllit, një sinjal që tërhoqi vëmendjen e shkencëtarëve për herë të parë kur teleskopi hapësinor TESS i NASA-s vëzhgoi modelin e errësimit në mars të çdo viti. Tani i konfirmuar nga një ekip shkencëtarësh që përdorin teleskopë hapësinorë dhe tokësorë, TOI-1846 b bie në të ashtuquajturin ‘boshllëk rrezesh’, një kategori e rrallë midis planetëve të vegjël shkëmborë si Toka dhe planetëve më të mëdhenj, të pasur me gaz si Neptuni.
Pavarësisht një temperature të sipërfaqes së vlerësuar prej 600°F, studiuesit thonë se planeti mund të mbajë ende ujë.
Besohet se ka një bërthamë të fortë shkëmbore, një shtresë të dendur akulli dhe potencialisht edhe një oqean të cekët ose atmosferë të hollë. Abderahmane Soubkiou, studiuesi kryesor në Observatorin Oukaimeden në Marok, tha: “Ne e kemi vërtetuar TOI-1846 b duke përdorur TESS dhe të dhëna fotometrike shumëngjyrëshe të bazuara në tokë, imazhe me rezolucion të lartë dhe vëzhgime spektroskopike.”
Matjet e tyre treguan gjithashtu se planeti rrotullohet rreth yllit të tij në pak më pak se katër ditë, duke qëndruar në një orbitë që është shumë më afër diellit të tij sesa Merkuri në Sistemin tonë Diellor.Ylli pritës është një xhuxh i kuq, rreth 40 përqind e madhësisë dhe masës së diellit tonë, që shkëlqen në rreth 6,000°F.
Meqenëse xhuxhët e kuq janë më të vegjël dhe më të zbehtë, planetët duhet të orbitojnë afër për të marrë ngrohtësi, gjë që gjithashtu e bën më të lehtë për teleskopët t’i zbulojnë ato ndërsa kalojnë përpara yllit.
TESS, i cili u lançua në vitin 2018, ka shënuar më shumë se 7,600 ngjarje të tilla tranziti dhe ka konfirmuar mbi 630 planetë deri më tani.
Katër kamerat e tij me ndjeshmëri të lartë skanojnë qiellin çdo 30 minuta, duke e bërë atë ideal për të dalluar ulje të cekëta të dritës si ato nga TOI-1846 b.
Planeti i zbuluar rishtazi është gjithashtu i bllokuar nga baticat, që do të thotë se njëra anë është gjithmonë përballë yllit të tij, ndërsa tjetra mbetet në errësirë.
Ky kontrast temperature mund të lejojë që uji të bllokohet në rajone më të ftohta, varësisht nga mënyra se si lëviz nxehtësia nëpër atmosferë.Shkencëtarët e NASA-s shpresojnë që Teleskopi Hapësinor James Webb së shpejti do të synojë TOI-1846 b për të studiuar atmosferën e tij duke përdorur dritën infra të kuqe.
Nëse kushtet janë të përshtatshme, Webb mund të zbulojë shenja të avujve të ujit, metanit, dioksidit të karbonit ose gazrave të tjerë. Teleskopët tokësorë si Observatori Gemini në Hawaii po kontribuojnë gjithashtu, duke përdorur një instrument preciz të quajtur MAROON-X për të matur lëkundjen e vogël në yll të shkaktuar nga tërheqja gravitacionale e planetit, duke ndihmuar në konfirmimin e masës së tij dhe kërkimin e fqinjëve të fshehur.
Hulumtuesit besojnë se TOI-1846 b mund të mos jetë i vetmi. Zhvendosjet delikate në orbitën e tij sugjerojnë se një planet tjetër mund të fshihet në të njëjtin sistem, potencialisht një që orbiton më larg në një zonë më të freskët dhe më të banueshme.Pershtatur nga Dailymail