Çmimet ndryshojnë ndjeshëm midis vendeve në Europë, sipas të dhënave të Eurostat. Ndërkohë, ekzistojnë dallime të konsiderueshme edhe midis vendeve fqinje si në rastin e Ballkanit Perëndimor
Indekset e nivelit të çmimeve janë një mënyrë e mirë për të na ndihmuar të kuptojmë se sa të shtrenjta ose të lira janë mallrat dhe shërbimet në secilin vend. Ato krahasojnë nivelet kombëtare të çmimeve me mesataren e BE-së dhe llogariten duke përdorur Paritetet e Fuqisë Blerëse.
Këto indekse krahasojnë koston e mallrave dhe shërbimeve të ndryshme, siç janë ushqimi, pijet, veshjet, hotelet dhe më shumë. Përveç këtyre indekseve individuale ose në grup, ekzistojnë dy tregues kryesorë që tregojnë nivelin ‘e përgjithshëm’ të çmimeve të mallrave dhe shërbimeve të konsumit:
Njëri është konsumi aktual individual, i cili mat të gjitha mallrat dhe shërbimet e konsumuara në të vërtetë nga familjet dhe treguesi tjetër lidhet me shpenzimet e konsumit përfundimtar të familjeve.
“Scan Intel” është përqëndruar në indikatorin e indeksit të nivelit të çmimeve për konsumin indvidual, të cilat tregojnë se sa të shtrenjta ose të lira janë mallrat dhe shërbimet në vende të ndryshme, bazuar në paritetet e fuqisë blerëse.
Sipas Eurostat-it, fuqia blerëse vepron si një monedhë e përbashkët artificiale, pasi ajo tregon se sa mund të blejnë njerëzit me të njëjtën sasi parash në të gjitha vendet.
Të dhënat më të fundit të Eurostat për vitin 2024 tregojnë se Shqipëria ka kosto më të larta jetese krahasuar me vendet e tjera të rajonit. Në raport me mesataren e Bashkimit Europian, çmimet në Shqipëri janë në nivelin 63% të mesatares së BE-së, më shumë se çdo vend tjetër i Ballkanit Perëndimor.
Për krahasim, në Bosnje Hercegovinë çmimet janë në nivelin 59.7% të mesatares europiane, në Maqedoninë e Veriut 49%, ndërsa në Serbi 61.4%. Edhe Mali i Zi, që prej vitesh ka turizëm të zhvilluar dhe përdor euron si monedhë zyrtare, rezulton më i lirë se Shqipëria.
